‘Ik geniet van elk stapje dat een vluchteling vooruit zet’

Als arbeidscoach helpt Anna Jonkhoff vluchtelingen met een verblijfsvergunning sinds 2021 bij het vinden van een opleiding, vrijwilligerswerk of een baan. Omdat ze zelf chronisch ziek is, kan Anna maar een paar uur per week actief zijn als vrijwilliger. Toch merkt ze dat ze als arbeidscoach veel voor statushouders kan betekenen.

“Een goed netwerk is misschien wel het belangrijkste dat je nodig hebt om in Nederland aan de slag te gaan”, legt Anna uit. “En dat is precies wat vluchtelingen met verblijfsvergunning niet hebben als ze hier komen. In Nederland kennen ze bijna niemand. Dat netwerk heb je als arbeidscoach natuurlijk wel. Juist daarom nodig ik de statushouders bij mij thuis uit, zodat ze ook mijn kinderen en mijn man ontmoeten. Alle beetjes helpen.”

Zinvol werk

Heel lang werkte Anna als advocaat, maar omdat ze last kreeg van chronische migraine werd ze uiteindelijk helemaal afgekeurd. Toch wilde ze een paar uur per week graag iets nuttigs blijven doen voor de maatschappij. “En toen kwam die vacature van VluchtelingenWerk voorbij.  Samen met mijn vader heb ik al eerder twee ongedocumenteerde vluchtelingen geholpen. In die tijd heb ik ervaren hoe nuttig dat werk is. Ik begeleid als arbeidscoach nu steeds één persoon. Het is uitdagend werk. Veel statushouders hebben last van blokkades en depressies, door de vreselijke dingen die ze hebben meegemaakt. Deze coaching is dus een kwestie van een lange adem. Je moet genieten van de kleine stapjes vooruit.”

Zelf ontdekken

Sinds anderhalf jaar helpt ze een vluchteling die in zijn land van herkomst toevallig ook als advocaat actief was. “Ik begin met vooral vragen en luisteren. Deze man wilde graag weer in zijn eigen vak aan de slag, maar hij wist natuurlijk niets van het Nederlands recht. Ik zeg dan niet: dat wordt lastig. Iemand moet zelf ontdekken wat er wél mogelijk is. We zijn bijvoorbeeld samen naar een open dag geweest van de rechtenfaculteit. Toen zag hij zelf dat zijn taalniveau nog niet goed genoeg is. Uiteindelijk kwamen we uit bij een andere hobby: kleine computerprogramma’s maken voor games. Sinds drie maanden loopt hij stage bij Cap Gemini als software-engineer.”
Bij een eerder traject hielp Anna een vrouw die was opgeleid als scheikundeleraar. “Ook zij zat met een taalprobleem: hoe hou je een klas onder controle als je de taal onvoldoende beheerst? Na wat zoeken kwamen we erachter dat in Utrecht de organisatie UAF is die studiebeurzen geeft aan vluchtelingen boven de dertig. Ze hadden zelfs een speciale opleiding voor bèta-docenten. Door de taal koos ze toch voor een opleiding als onderwijsassistent. Ik vond dat jammer, ze kon beslist meer. Maar daar ze zeiden ze: als ze toch docent wil worden, kan dat altijd nog.”

Erg gemotiveerd

Het einddoel van elke coaching is een duurzame plaatsing: een plek vinden waar iemand voor lange tijd kan en wil blijven. “Daarom mag de begeleiding in Heemstede en Bloemendaal gelukkig een tijdje duren. Je hebt er niets aan als iemand na vier weken al wil stoppen met een baan die niet bij hem past. Ook moet ik zeggen: de meeste statushouders zijn erg gemotiveerd om aan de slag te gaan. Ze doen bijvoorbeeld erg hun best om de taal te leren, met hulp van de taalcoaches. De man die ik nu begeleid, fietst zelfs als vrijwilliger met ouderen. Zo kan hij regelmatig de taal oefenen en vergroot hij zijn eigen netwerk.”

Altijd mensen nodig

Anna is ervan overtuigd dat deze vorm van coaching heel waardevol is. “Je kunt mensen echt een stuk verder helpen, vooral door je netwerk. En door uit te leggen hoe onze maatschappij in elkaar zit. Zodat ze uiteindelijk echt deel uit kunnen maken van de Nederlandse samenleving. Gelukkig krijg je als vrijwilliger van VluchtelingenWerk goede begeleiding en kun je gratis ook de benodigde cursussen volgen. Mocht je wat tijd over hebben, dan kan ik je zeker aanraden om je aan te melden als vrijwilliger. VluchtelingenWerk heeft altijd mensen nodig.”

Zelf aanmelden als arbeidscoach

Geïnspireerd geraakt door het verhaal van Anna? U kunt zich aanmelden als arbeidscoach bij VluchtelingenWerk Nederland, afdeling Haarlem via (023) 531 30 20