Verslag informatiebijeenkomst aangepast beleid opvang asielzoekers 29 mei 2024
Op 29 mei waren inwoners van harte welkom in het gemeentehuis voor een bijeenkomst over de opvang van asielzoekers in Heemstede. Hierin werd het voorstel toegelicht om het beleid voor asielopvang met blik op de toekomst aan te passen. Na het plenaire gedeelte was ruimte om na te praten over de huidige opvanglocaties en wat er nog meer komt kijken bij opvang van vluchtelingen en asielzoekers. Denk hierbij aan sociale aspecten en onderwijs.
Wethouder Sam Meerhoff opende de avond met dat we als gemeente zorgvuldig zoeken naar de beste timing om inwoners tijdig en transparant te informeren. De wethouder blikte terug op de opvang van vluchtelingen na het begin van de oorlog in de Oekraïne. Daarna nam hij inwoners mee in de aanpak van asielopvang in Heemstede tot nog toe. Met de Spreidingswet die dit jaar van kracht ging, ligt er voor Heemstede een opgave van 191 asielzoekers. De gemeente heeft extern onderzoek laten doen naar de verschillende scenario’s voor opvang. Tot nog toe was de aanpak van Heemstede gericht op kleinere locaties verspreid door de gemeente. Dit blijkt niet haalbaar voor de nieuwe opgave. Daarom is het voorstel om ten minste een grotere locatie van minimaal 100 opvangplekken te zoeken. Lees meer over het aangepaste beleid in het nieuwsbericht
Terugblik op de avond
Het was een dynamische uitwisseling, waarbij wethouder Sam Meerhoff de tijd nam om verduidelijkende vragen te beantwoorden. Een van de suggesties van de aanwezigen was om het verhaal te verbreden, want opvang gaat over meer dan alleen locatie. Een aantal inwoners benadrukten dat het belangrijk is om niet uit het oog te verliezen dat het om mensen gaat. Daarnaast is het goed om het ook te hebben over sociale aspecten zoals scholing en zorg. In antwoord op vragen lichtte de wethouder toe dat de kwaliteitseisen voor opvang en huisvesting verschillen per doelgroep. De gemeente werkt voor de Oekraïense vluchtelingen aan verbetering van de kwaliteit van de opvang omdat zij al 2 jaar hier zijn.
Gestelde hoofdvragen met antwoorden
Wat is het verschil tussen vluchtelingen, asielzoekers en statushouders?
Er werd gevraagd naar het verschil tussen vluchtelingen, asielzoekers en statushouders. Dat staat aangeven op de speciale Q&A-pagina Daar vindt u ook een overzicht van de opgave voor asielzoekers en Oekraïense vluchtelingen.
De wethouder gaf naar aanleiding van vragen ook uitleg over de opgave voor statushouders. Dit is een andere dan voor asielzoekers. Elk half jaar komt er een nieuwe opgave om statushouders te huisvesten. Voor eerste helft 2024 is dit 29. Vanaf juli tot en met december is de taakstelling 27 personen. De gemeente heeft afspraken met woningcorporaties zodat we voldoende statushouders kunnen huisvesten. We verwachten deze taakstelling te halen
Het aankomende kabinet wil de Spreidingswet afschaffen. Wat is de reactie van de gemeente hierop?
De voornemens uit het hoofdlijnenakkoord van de 4 formerende partijen moeten nog verder worden uitgewerkt. Er is nog veel onduidelijk. Ondertussen is er landelijk een groot tekort aan opvangplekken voor asielzoekers. Landelijk is er nu een zoektocht naar 96.000 plekken. Heemstede voelt een verantwoordelijkheid in de opvang van asielzoekers. Daarom houden we vooralsnog vast aan de opgave voor 191 opvangplekken. Dit is ook in solidariteit met andere gemeenten in Nederland. Alleen samen kunnen we de opvang van vluchtelingen goed verzorgen.
De voorgestelde beleidsaanpassing is een locatie met minimaal 100 opvangplekken. Wat is het maximaal?
De opgave voor Heemstede is 191 opvangplekken. Zestien minderjarige asielzoekers zullen al op Heemsteedse Dreef 156 worden opgevangen. Dit betekent dat er 175 opvangplekken overblijven. Een locatie van 100 en een van 75 zou bijvoorbeeld logisch zijn. Maar zou ook een van 175 kunnen zijn. Normaal hanteert het COA een ondergrens van 150 volwassenen maar het COA denkt mee met kleinere gemeenten zoals Heemstede.
Wat bedoelt de gemeente met duurzame opvang?
De gemeente heeft met oog op de toekomst gekeken naar hoe we opvang en tijdelijke huisvesting goed regelen. Hierbij gaat de voorkeur uit naar duurzame opvang van 5 jaar, maar wanneer nodig organiseren we ter overbrugging een tijdelijke locatie. Zo zijn er ook op kortere termijn opvanglocaties beschikbaar. De gemeente kijkt ook naar wat er met de locatie na 5 jaar mogelijk is. Denk hierbij aan het realiseren van woningen om het woningtekort aan te pakken.
Zullen de asielzoekers hier de hele tijd blijven?
Het COA bepaalt welke asielzoekers er naar welke opvanglocatie gaan. Het COA is steeds op zoek naar optimale bezetting maar landelijk is een groot tekort aan plekken. Dat is een ingewikkelde puzzel. De gemeente kan een verzoek indienen, maar er is geen garantie dat asielzoekers op één locatie blijven. COA geeft aan dat het verloop over het algemeen groot is.
Wat gebeurt er na afwijzing van het asielverzoek?
Asielzoekers hebben het recht om in beroep te gaan. Bij definitieve afwijzing volgt de uitzettingsprocedure volgens het landelijke beleid.
Welke kosten zijn verbonden aan de opvang van asielzoekers?
De kosten voor de realisatie en het beheer van locaties zijn voor het COA. Ook betaalt de gemeente niet mee aan de zorg eromheen en de begeleiding van asielzoekers. Wel zijn er kosten voor de gemeente voor de bestuurlijke en ambtelijke inzet.
Vervolgstappen
De raadscommissie Samenleving heeft hierover op 11 juni 2024 vergaderd. De gemeenteraad behandelt het voorstel op 27 juni 2024.
Als de raad het voorgestelde beleid goedkeurt, dan is de volgende stap het zoeken naar locaties. Hierbij wordt gekeken naar bestaande panden maar ook naar braakliggend terrein. Het is de bedoeling om voor november 2024 de benodigde opvanglocaties bekendmaken. Zodra een locatie een mogelijkheid wordt, informeert de gemeente omwonenden over het voornemen dat er een opvang komt en volgt weer een informatiebijeenkomst. Ook vertelt de gemeente daarbij hoe de verdere werkwijze en inspraak verloopt.